Lâu đài Zedelghem,
16 – viii – 1931.
Sixsmith,
Mùa hè đã có một bước ngoặt đầy khoái lạc: vợ của Ayrs và tôi là tình nhân. Đừng hốt hoảng! Chỉ về nghĩa xác thịt mà thôi. Một buổi tối vào tuần trước, bà ta đến phòng tôi, khóa cửa lại và, không nói một lời nào, trút bỏ xiêm y. Không muốn khoác lác, nhưng sự ghé thăm của bà ta không khiến tôi ngạc nhiên. Kỳ thực, tôi đã chỉ khép hờ cửa. Thật tình, Sixsmith à, anh nên thử tận hưởng cảm giác làm tình trong im lặng tuyệt đối. Tất cả những rộn ràng biến thành niềm khoái lạc, chỉ cần anh ngậm chặt miệng.
Khi ta mở khóa cơ thể một người đàn bà, chiếc hộp tự tin của bà ta cũng tuôn trào. (Anh nên thử một lần, ý tôi là phụ nữ ấy.) Liệu điều này có liên quan gì đến nỗi tuyệt vọng chất chứa của họ không? Sau phần Trình diễn, tôi sẽ hạnh phúc hơn khi chỉ cần nằm yên, nhưng Jocasta lại nói, một cách bộc phát, như thể muốn chôn vùi bí mật đen tối to lớn của chúng tôi dưới những bí mật xam xám nhỏ bé hơn. Biết tin Ayrs mắc bệnh giang mai từ một nhà chứa ở Copenhagen năm 1919 trong một lần đi xa dài ngày và đã không làm vợ thỏa mãn kể từ năm đó; sau khi Eva ra đời, bác sĩ nói với Jocasta rằng bà không thể thụ thai được nữa. Bà ta r. chọn lọc khi kể về những cuộc tình thoáng qua của mình, nhưng không biện hộ về việc đó. Bà ta nhấn mạnh rằng vẫn yêu Ayrs. Tôi lầm bầm, nghi ngờ. Bà ta đáp trả, tình yêu dựa trên lòng thủy chung là một điều huyễn hoặc do con người tự thêu dệt nên từ chính cảm giác bất an của họ.
Cũng nói về Eva. Bà ta lo lắng rằng mình đã quá áp đặt ý thức phép tắc lễ nghĩa lên con gái đến nỗi hai mẹ con không thể nào làm bạn với nhau, và giờ đây, có vẻ như con ngựa đó đã xổng chuồng phi đi mất. Ngủ gà gật giữa những bi kịch nhỏ nhặt này, nhưng sẽ cẩn thận hơn khi có dịp ở gần người Đan Mạch trong tương lai và cụ thể là nhà chứa ở Đan Mạch.
J. muốn làm tình lần nữa, như để kết dính bà ta vào tôi. Không phản đối. Bà ta có cơ thể của một nữ kỵ sĩ, nhiều sức sống hơn thường thấy ở những phụ nữ trưởng thành, và nhiều ngón nghề hơn những cô nàng tôi đã cưỡi lên. Ngờ rằng có cả một hàng dài những chú ngựa trẻ đã được mời đến thưởng thức máng ăn của bà ta. Kỳ thực, ngay khi tôi ngủ gật lần cuối cùng, bà ta đã nói, “Debussy từng ở lại Zedelghem một tuần, trước chiến tranh. Anh ta ngủ ở trên chính chiếc giường này, nếu tôi nhớ không nhầm.” Một hợp âm nhỏ trong ngữ điệu của bà ấy cho thấy bà đã ngủ với anh ta. Có gì là không thể. Chấp nhận bất cứ thể loại gì trong chiếc váy, tôi đã nghe nói thế về Claude, và ông ta là người Pháp.
Khi Lucille gõ cửa vào buổi sáng hôm sau để đem nước cạo râu cho tôi, tôi chỉ còn lại một mình. Biểu hiện của J. trong bữa ăn sáng rất thản nhiên như biểu hiện của tôi, rất vui khi nhận ra điều này. Thậm chí còn khó chịu một chút với tôi khi tôi làm đổ một ít mứt lên miếng vải lót đĩa, khiến V.A. phải quở mắng, “Đừng cay nghiệt thế, Jocasta! Bàn tay xinh đẹp của em đâu cần lau vết bẩn ấy.” Ngoại tình là một bản duet khó diễn cho đạt, Sixsmith ạ – cũng như bài brit phải dùng mẹo mới chơi thắng, phải tránh những bạn tình vụng về hơn mình, nếu không sẽ rơi vào một mớ bòng bong không lối thoát.
Tội lỗi ư? Không. Cảm giác chiến thắng một lão chồng bị cắm sừng ư? Không hẳn. Tối hôm trước, gia đình Dhondt đến ăn tối và phu nhân D. đề nghị một chút nhạc dương cầm để giúp tiêu hóa thức ăn, thế là tôi chơi bản “Angel of Mons” mà tôi viết vào kỳ nghỉ lễ với anh ở quần đảo Scilly hai mùa hè trước, dù phủ nhận quyền tác giả bằng cách nói “một người bạn” đã sáng tác bản này. Tôi đã viết lại nó. Hay hơn và trôi chảy hơn và tinh tế hơn những bài cóp nhặt theo Schubert nhạt thếch mà V.A. nhổ ra vào những năm tuổi đôi mươi của lão ta. J. và gia đình Dhondt rất thích bản nhạc, đến nỗi một mực buộc tôi chơi lại. Mới đánh được sáu nốt thì V.A. thực hành quyền phủ quyết chưa được biết tới cho đến nay. “Tôi sẽ khuyên bạn của cậu thông thạo những nhạc phẩm Cổ điển trước khi đùa giỡn với Hiện đại.” Nghe như một lời khuyên vô thưởng vô phạt nhỉ? Tuy nhiên, lão phát âm chữ “bạn” bằng một nửa cung chính xác ngụ ý với tôi rằng lão biết khá rõ danh tính thật sự của người bạn này. Có lẽ lão cũng từng dùng mẹo này chăng, tại nhà của Grieg[23] ở Bergen? “Không có hiểu biết toàn diện về đối âm và hòa âm,” V.A. phán, “anh bạn này sẽ không bao giờ đạt đến vị trí nào ngoài một kẻ bán hàng rong với những trò ngốc phỉnh lừa thiên hạ. Nhắn với bạn của cậu tôi nói như thế.” Tôi bốc khói trong im lặng. V.A. bảo J. mở một bản ghi âm bài “Scirocco Wind Quintet” của lão. Bà tuân lời lão già hợm hĩnh khó ưa. Để an ủi bản thân, tôi nhớ lại cơ thể J. dưới lớp đầm lụa mùa hè, và sự thèm khát khi bà chui vào giường tôi. Được thôi, tôi sẽ hả hê trước hai cái sừng cắm trên đầu lão chủ của mình. Đáng đời lắm. Một kẻ hợm hĩnh già nua ốm yếu thì vẫn là một kẻ hợm hĩnh mà thôi.
Augustowski gửi bức điện tín kì bí này sau khi trình diễn ở Cracow. Dịch ra từ tiếng Pháp:
TODTENVOGEL THỨ NHẤT KHÓ HIỂU CHẤM BUỔI DIỄN THỨ HAI NHỮNG CÚ ĐẤM CHẤM BUỔI THỨ BA ĐƯỢC NGƯỠNG MỘ CHẤM BUỔI THỨ TƯ MỌI NGƯỜI ĐỀU BÀN TÁN CHẤM.
Chúng tôi không rõ là thế nào cho đến khi những bài báo cắt ra gửi đến sau đó, nóng sốt cùng bức điện tín, do Augustowski dịch ra ở mặt sau của tờ chương trình hòa nhạc. Thì ra, “Todtenvogel” của chúng tôi đã trở thành hiện tượng nổi tiếng! Như những gì chúng tôi thấy, các nhà phê bình diễn giải sự cắt đứt khỏi những chủ đề của Wagner là một cuộc tấn công trực diện vào Cộng hòa Đức. Một nhóm những nghị sĩ dân tộc đã gây sức ép buộc ban tổ chức lễ hội mở thêm buổi diễn thứ năm. Thấy tiền trước mắt, nhà hát đã vui vẻ tuân thủ. Đại sứ Đức đã gửi đơn khiếu nại chính thức, thế là buổi trình diễn thứ sáu bán sạch vé chỉ trong vòng hai mươi tư giờ sau đó. Hiệu ứng của tất cả những điều này là nâng giá trị các tác phẩm của Ayrs vượt giá trần ở khắp mọi nơi trừ Đức, nơi mà rõ ràng lão bị lên án là ác quỷ Do Thái. Báo chí quốc gia khắp châu lục viết thư xin phỏng vấn. Tôi có vinh hạnh được gửi một lời khước từ lịch sự nhưng quả quyết đến từng yêu cầu một. “Tôi quá bận bịu sáng tác,” Ayrs làu bàu. “Nếu họ muốn biết ‘ý tôi là sao’ thì họ nên đi mà nghe nhạc của tôi đi chứ.” Nhưng lão đang khỏe lên nhờ sự chú ý. Ngay cả bà Willems cũng phải thừa nhận, kể từ ngày tôi đến, Ông chủ đã trở nên tráng kiện hơn.
Sự thù địch vẫn tiếp tục trên mặt trận Eva. Điều khiến tôi lo lắng là bằng cách nào đó cô nàng đã đánh hơi ra có gì đó bất bình thường giữa bố nàng và tôi. Nàng công khai hỏi tại sao tôi không bao giờ nhận được thư từ gia đình, hay tại sao không có người gửi quần áo của tôi đến đây. Nàng hỏi có cô em gái nào của tôi muốn làm bạn trao đổi thư từ với nàng không. Để kéo dài thời gian, tôi phải hứa sẽ chuyển lời đề nghị của nàng đến chúng, và tôi có thể cần anh phải đóng kịch thêm lần nữa. Hãy làm cho thật tốt. Ả cáo quỷ quyệt này đã gần giống với phiên bản nữ của tôi rồi đấy.
Tháng Tám ở Bỉ năm nay nóng điên đảo. Cỏ ngả vàng, người làm vườn lo lắng về hỏa hoạn, nông dân âu lo về vụ mùa, nhưng cứ thử tìm được cho tôi một người nông dân điềm tĩnh, tôi sẽ tìm cho anh một chỉ huy dàn nhạc tỉnh táo. Sẽ dán phong bì này ngay bây giờ rồi đi đến bưu điện làng băng qua khu rừng phía sau hồ nước. Không nên để những trang giấy này lung tung cho một cô nàng lắm chuyện mười bảy tuổi bắt gặp.
Vấn đề quan trọng. Đúng, tôi sẽ gặp Otto Jansch ở Bruges để đích thân đưa những bản thảo đáng giá, nhưng anh phải làm trung gian cho mọi thỏa thuận. Không muốn Jansch biết tôi đang hưởng lòng mến khách từ ai. Như mọi thương gia khác, Jansch cũng là một kẻ cơ hội tham lam, trơ trẽn, chỉ hơn chứ không kém các đồng nghiệp. Hắn sẽ không ngần ngại tìm cách ép giá chúng ta – thậm chí ra một giá cho trọn gói luôn. Hãy nói với hắn rằng tôi yêu cầu thanh toán tại chỗ bằng tiền mặt mới cứng, không mua chịu bán chịu gì cả. Sau đó tôi sẽ gửi thư chuyển tiền đến anh, bao gồm cả số tiền anh cho tôi vay. Bằng cách này, anh sẽ không bị gán tội nếu có xảy ra chiêu trò gì. Tôi thì đã bị ruồng bỏ và do đó chẳng có danh dự gì để mất khi cần phải vạch trần mấy trò mèo của hắn. Nói với Jansch như vậy luôn nhé.
Thân mến,
R.F.
===== =====
[23] Edvard Hagerup Grieg: nhà soạn nhạc và nhạc sĩ dương cầm, sinh trưởng ở Bergen, Na Uy. Ông được xem là một trong những nhà soạn nhạc hàng đầu của kỷ nguyên âm nhạc Lãng mạn.