Chương 432
Lão nhân thấp bé vui đùa nói: “Bọn ta đang chăm chú lắng nghe đây.”
Lão nhân cao lớn ngồi thẳng người lại, hỏi: “Là Tề Tĩnh Xuân học vấn cao, hay là các vị đang ngồi ở đây cao?”
Lặng ngắt như tờ.
Cái này không phải nói lời thừa sao?
Lão nhân cao lớn lại hỏi: “Như vậy là Tề Tĩnh Xuân nhãn quang tốt, hay là các vị tiên sinh tốt?”
Sặc, vẫn là nói lời thừa.
Vị phó sơn chủ mặt chữ quốc kia cân nhắc một lát, không trực tiếp phản bác điều gì, mà là hơi hơi hạ thấp tiếng nói, hỏi: “Mao lão, Ly Châu động thiên kia, hôm nay là huyện thành của Đại Ly Long Tuyền huyện, địa phương lớn như vậy, nghe nói tổng cộng chỉ có năm sáu ngàn người, đứa nhỏ thích hợp học vỡ lòng chắc chắn là không nhiều lắm. Tề tiên sinh có thể ở nơi đó hay không, thật sự không có cơ hội lựa chọn?”
Lão nhân cao lớn chính là Mao Tiểu Đông của thư viện, lúc trước xây dựng thư viện Sơn Nhai Đại Ly, chính người này giúp đỡ thánh nhân Tề Tĩnh Xuân từng chút một làm thành, vô luận là tu vi, tư lịch bối phận, hay là đạo đức học vấn, đều là hoàn toàn xứng đáng thư viện đệ nhất nhân, cho nên tính cả Lễ bộ Thượng thư, bất luận kẻ nào đều nguyện ý tôn xưng một tiếng Mao lão.
Mao Tiểu Đông sau khi nghe Lưu phó sơn chủ hỏi, cười nói: “Đương nhiên là có khả năng, hơn nữa cái này không phải là ‘Khả năng’ gì, chính là chuyện thực thiên chân vạn xác!”
Một đám người toàn bộ há hốc mồm.
Mao Tiểu Đông nhìn quanh bốn phía, “Là Đại Tùy các ngươi cần mấy đứa nhỏ này, tốt nhất người người là thiên tài, phát ra nhiều tia sáng rực rỡ, còn có thể tranh thủ bọn họ sau khi lớn lên, chủ động lựa chọn ở lại triều đình Đại Tùy, tốt cho bộ mặt các ngươi, thuận tiện giúp các ngươi đánh vào mặt Đại Ly một trận. Ta lại không có suy nghĩ nhàm chán như vậy…”
Lễ bộ Thượng thư vội vàng khẽ ho khan hai tiếng, sau đó lựa cớ nhấc lấy chén trà, cúi đầu uống trà.
Lão nhân cao lớn cũng không để tâm những điều này, vẫn nói lời không kiêng kỵ như trước, “Đổi lại là ta a, đám tiểu tử do Tề Tĩnh Xuân tự tay dạy dỗ kia, nên ăn thì ăn nên uống thì uống, bọn họ thích học đi học thích nhàn hạ thì nhàn hạ, về sau bọn họ có tiền đồ hay không, ta lười so đo, ta thân là phó sơn chủ quản lý sự vụ của thư viện, thuộc hạ nhiều đệ tử như vậy, về sau hàng năm chỉ biết sẽ càng nhiều hơn, nơi nào có thời gian cùng tinh lực để nghe các ngươi than phiền mấy đứa nhỏ leo cây, trốn học, vẽ bậy?”
Dưới đường mọi người hai mặt nhìn nhau.
Lão nhân thấp bé ngồi ở chủ vị tiếp tục an ổn uống trà, thật ra trong chén đã không còn nước trà nữa.
Lão nhân cao lớn cười đứng dậy, “Ta đi xem công việc khắc thư của Sùng Văn Phường, chuyện này rất trọng đại, phải theo dõi sát sao mới được, không cùng Thượng Thư đại nhân uống trà được nữa rồi.”
Lão nhân thấp bé thuận thế đứng dậy, vẻ mặt ôn hoà nói: “Ta đây cũng sẽ không chậm trễ công phu các vị tiên sinh truyền đạo thụ nghiệp.”
Mao Tiểu Đông thầm oán nói: “Thượng thư đại nhân, uống hết trà rồi đi cũng không muộn mà…”
Lão nhân cao lớn hơi hơi kiễng chân, liếc mắt nhìn chén trà, “Ai da, uống xong rồi à, đại nhân ngươi thật là, uống thêm nữa uống thêm chén nữa, nể mặt thư viện bọn ta một chút, có được không? Truyền ra ngoài còn tưởng rằng bọn ta không tôn trọng đại nhân, vậy thì thật không tốt, vạn nhất Hộ bộ vì Thiên quan đại nhân bênh vực kẻ yếu, cố ý cắt xén ngân lượng cần dùng để khắc thư của Sùng Văn Phường trong thư viện, ta kêu oan với ai đây?”
Thượng Thư đại nhân gần như thấp hơn Mao Tiểu Đông một cái đầu, vẻ mặt đau khổ chắp tay nói: “Mao lão, tạm tha cho ta đi, coi như ngươi là sơn chủ ta là phó sơn chủ được không?”
“Không được!” Mao Tiểu Đông cười lớn xoay người rời đi.
Đợi cho lão nhân cao lớn rời đi, lão nhân thấp bé vẻ mặt cam chịu, hầm hừ nói: “Vốn muốn tìm chỗ trốn thanh tĩnh mà tới, tốt thôi, kết quả là còn phải chịu giáo huấn, nhưng chúng ta vẫn là người trong nhà, về sau cũng không dám đến nữa.”
Trong Phu Tử Viện vang lên một trận cười to, đến ngay cả phó sơn chủ mặt chữ quốc cũng không nhịn cười được.
Không khí hòa hợp.
————
Đông Hoa Sơn trong thành nội kinh thành Đại Tùy, so sánh với Ngũ nhạc, thật ra không được xem là nguy nga chút nào, chỉ là trong chốn thấp thấp có một nơi cao lên, mới có vẻ được cao ráo thanh tú.
Đỉnh núi có một cây bạch quả ngàn năm, có tiểu cô nương mặc áo bông màu đỏ sau khi ngồi ngây ngốc chán chê, thuần thục ôm thân cây, lập tức trượt xuống dưới.
Kết quả cô nhìn thấy một lão học giả đang ôm cây đợi thỏ, dáng người thật cao lớn, đang hí mắt cười gian, lão già nhìn không giống như là người tốt.
Lão nhân cao lớn hỏi: “Con bé này, lại trốn học à?”
Tiểu cô nương lại rất thành thực, “Vâng. Ta biết thư viện có quy củ, ta chịu nhận phạt.”
Lão nhân cười hỏi: “Sao hả, trước kia khi Tề Tĩnh Xuân dạy các ngươi, trốn học sẽ bị đánh bằng roi?”
Tiểu cô nương lắc đầu nói: “Trốn học cũng không bị đánh, tiên sinh cũng không quản chuyện này, nhưng mà nếu tiên sinh đã dạy gì đó trong buổi học ở học thục, bọn ta nhớ lầm, lần đầu tiên sẽ nhắc nhở, lần thứ hai sẽ đánh.”
Lão nhân ồ một tiếng, tò mò hỏi: “Lên trên đó nhìn cái gì vậy?”
Tiểu cô nương ngẩn người, nể tình lão nhân tuổi đã cao, hồi đáp: “Phong cảnh a.”
Lão nhân càng cảm thấy hứng thú, “Phong cảnh gì mà đẹp như vậy, sao ta lại không biết.”
Tiểu cô nương trừng đôi mắt, “Lão tiên sinh ông tự leo lên đó mà nhìn.”
“Người đọc sách đi leo cây, không phù hợp thân phận.”
Lão nhân đầu tiên là vội vàng xua tay, lập tức nhanh chóng giật mình, “Ui, là muốn chúng ta không tuân thủ quy củ như nhau, sau đó kêu ta không tố giác ngươi? Tiểu nha đầu, rất thông minh đó.”
Tiểu cô nương ha ha cười cười, sau đó lại lắc đầu.
Lão nhân nhìn thấu tâm tư của tiểu cô nương, hỏi: “Sao hả, ta nói không phù hợp thân phận, chẳng lẽ không đúng không?”
Tiểu cô nương phủi phủi quần áo, giải thích: “Trước kia ta làm con diều mắc lên trên ngọn cây, vẫn là tiên sinh leo lên cây giúp ta lấy lại, còn có một lần, ta ném quần cộc của Lý Hòe lên trên đó, sau đó ta một mình chạy về nhà, sau lại nghe nói vẫn là tiên sinh giúp đỡ lấy lại, những người đọc sách ở thư viện các ông, như thế nào luôn câu nệ những chuyện như thế này…”
Lão nhân giúp cải chính, “Không phải ‘thư viện các ngươi’, là ‘thư viện chúng ta’.”
Lão nhân cong thắt lưng, hai tay chắp sau lưng, cười nhìn tiểu cô nương hỏi: “Có phải cô cảm thấy tiên sinh của ngươi, người tên Tề Tĩnh Xuân kia, đều tốt hơn so với chúng ta những người thợ dạy học này?”
Tiểu cô nương thở dài.
Nghĩ rằng lão tiên sinh này vóc dáng tuy cao, nhưng sao lại luôn hỏi một số vấn đề không cao minh như vậy nhỉ?
Lão nhân tận tình khuyên bảo nói: “Tiểu cô nương ta nói với ngươi a, chúng ta nhiều quy củ, trừ học vấn không được nhiều như tiên sinh của ngươi, cũng không phải không có chỗ nào đúng, là có nỗi khổ, ‘Tùy tâm sở dục, bất du củ’, những lời này có từng nghe nói chưa? Phía trước là cái gì, biết không?”
Tiểu cô nương gật đầu nói: “Là ‘thất thập nhi’, phía trước đó nữa là ‘Thuận nhĩ nhi thập lục’.” (*)
* Lão nhân cao lớn sửng sốt nửa ngày, nói không nên lời.
Lão nhân học vấn cao, vượt quá tưởng tượng, nhưng không phải không hiểu được ý tứ, chỉ là không nghĩ ra, đầu óc nhỏ bé của tiểu cô nương kia, sao có thể nặn ra được đáp án cổ quái như vậy.*
(*) “Lục thập nhi nhĩ thuận” – 60 tuổi thì không còn chướng tai gai mắt; do lý giải đúng căn nguyên của mọi việc diễn ra xung quanh và thấu hiểu nhân tình thế thái, nên dễ thông cảm và có thái độ khoan dung hơn – nhìn sự việc không còn thấy chướng tai gai mắt (thuận nhĩ); không như tuổi trẻ hiểu biết còn nông cạn, nên trước nhiều sự việc thường cảm thấy khó chịu, bực mình.
“Thất thập nhi tòng tâm sử dục, bất du củ” – Tới tuổi 70, cổ lai hy thì đạt đến cảnh giới đắc đạo tâm tính và đạo đã hợp nhất, mọi thứ đã thành bản năng nên nghĩ gì hay làm gì cũng đều hợp đạo, chẳng vi phạm phép tắc.